De zeevaartschool van Schiermonnikoog

Tijdens de wintermaanden geven hoofden van de lagere school op Schiermonnikoog les in stuurmanskunst. Na 1800 is dit een aanstellingsvoorwaarde. Het schoolhoofd krijgt na 1857 assistentie van een onderwijzer, die daarnaast les in zeevaartkunde geeft. Dit blijkt een ongelukkige combinatie, zeevaartkunde schiet er steeds bij in.

De overgang van zeilvaart naar stoomvaart vereist andere kennis en vaardigheden. Met de opening van een eigen zeevaartschool bevrijdt het eilander zeevaartonderwijs zich uit de cocon van het lager onderwijs. De eenmansleraar bij de opening in 1872 groeit uit tot een docentenkorps met een onderwijsaanbod dat beter op de ontwikkelingen op scheepvaartgebied afgestemd is. Door een groeiend aantal leerlingen, ook van elders, neemt de overheidsbemoeienis met het zeevaartonderwijs toe, met als gevolg een aanhoudende drang tot uniformering, centralisering en bezuinigingen. Voor de eilander zeevaartschool betekent dit een lange ongelijke strijd en tenslotte sluiting in 1934.